O festival

Pola súa traxectoria, a calidade da programación, a variedade das propostas de intermediación cultural que ofrece e a súa proxección, o FIOT sitúase como un dos festivais máis importantes de Galicia e referente cultural durante o outono: un mes enteiro de programación, con máis de 35 espectáculos e ducias de actividades paralelas, converten a Carballo na capital das artes escénicas do país.

Dende hai xa 31 anos, o FIOT amosa en Carballo o traballo de compañías de referencia e de creadores emerxentes. Pero, sobre todo, o festival procura atraer novos públicos ao teatro. Así, fiel á súa vocación, na súa 31ª edición, o FIOT convida aos espectadores a gozar, desde as súas butacas, e ser cómplices dos creadores cunha visión activa e crítica, comprometida e comprensiva, imaxinativa e divertida.

#VocesFIOT son as voces singulares, as das compañías e creadores que buscan e reivindican unha identidade característica e propia, que exploran unha linguaxe artística que as identifica, que teñen a cobiza de atopar outras canles de comunicación co público. Con este lema, reivindicamos a ambición do Festival Internacional Outono de Teatro de atopalas, de visibilizalas e de construír con elas, xunto a elas, o noso discurso.

Hai anos que emprendemos con ousadía esta pescuda e nesta 31 edición a proposta pon a énfase nas novas dramaturxias con personalidade e, á vez, na riqueza da súa diversidade, a mesma coa que intentamos vertebrar a oferta no Outono de Teatro e coa que temos a vontade de chegar a todos os espectadores. Por iso, as tonalidades e timbres das voces transitan por ámbitos como o teatro de texto, o humor, o teatro documental, o musical, a creación colectiva, o teatro de obxectos, o físico, o clown, o máis íntimo, a cultura dixital, a autoficción, o teatro social, a performance, a investigación, a comedia, o circo, a participación, a narración… O programa é tamén unha oportunidade para percorrer a completa panorámica das artes escénicas na actualidade e contaxiarse coa súa vitalidade.

#Voces con memoria. Coma sempre, eliximos un concepto que transcorre por gran parte das obras para propoñer un tema de reflexión que nos acompañe: a memoria, facer memoria como unha reflexión sobre o vivido e tamén para explicar o que somos, a nosa identidade; reconstruír os relatos individuais e colectivos, conscientes de que a memoria radica sobre todo no corazón e que o recordo permítese moitas licencias, con omisións ou esaxeracións.

Facer memoria é tamén unha constante na propia construción do festival e non podíamos deixar de lembrar ao querido Pedro Brandariz, unha voz que narra que nos acompañou con agarimo e á que dedicamos esta Rúa dos Contos.

#Voces silenciadas, como a da muller ou a da mocidade, ocupan un espazo por dereito propio desde que o Outono de Teatro decidiu comprometerse con ambos colectivos para facer que estas realidades teñan sempre eco no programa, enriquecéndonos como proxecto cultural.

Agora sumamos outro compromiso. O espírito do FIOT sempre estivo en concordancia cos principios da sustentabilidade pero, nestes tempos, é imprescindible formar parte deste pacto social que se concreta coa Axenda 2030. Incorporamos esta meta e empezamos este camiño ampliando a accesibilidade do festival co inicio de actividades de inclusión.

E o FIOT segue a expandirse máis alá do teatro con múltiples actividades que integran a numerosos colectivos. É un dos distintivos principais da nosa identidade, co que estamos orgullosos de ir contaxiando a outras citas teatrais. No noso medrar honesto e firme, dámoslle forma a un novo formato que recolle vellas inquedanzas: Onda FIOT, o espazo para facer accesibles as nosas singulares iniciativas de teatro sonoro. Animámoste a que descubras esta Voz FIOT na web do festival.

No 31 FIOT tamén atoparemos voces que descobren, voces transgresoras, voces que comparten, voces que loitan, voces que fan rir, voces novas, voces que aman, voces que berran, voces miúdas, voces que curan, voces que namoran… E todas elas collen no FIOT.

Pero hai unhas voces imprescindibles das que temos moito garbo. As #voces apaixonadas. Nelas resoa a voz das fioteiras e fioteiros, o mellor público do mundo, que confía e que nos sostén incondicionalmente, medrando a canda nós; as voces das institucións e entidades que comprenden o proxecto e nos acompañan con firmeza; as dos voluntarios que aportan toda a ilusión; e tamén –permitídenolo-, as voces dun comprometido equipo de traballo. Tomando prestado o nome dunha das obras que presentamos, a vontade de todas elas de crer no FIOT é o que nós converte no festival máis grande de Galicia. No corazón do teatro de Galicia.

O FIOT é un festival organizado pola Asociación Cultural Telón e Aparte e o Concello de Carballo.

O festival nace en 1992 como espazo para ofrecer unha programación de teatro de calidade na comarca de Bergantiños e impulsar unha estrutura creativa arredor das artes escénicas na zona. Desde entón, FIOT é un lugar de encontro entre artistas, compañías e programadores, e aposta por estimular a creación e o traballo en rede tanto a través da oferta de espazos para residencias artísticas como da implicación, do propio festival, na produción de novos espectáculos, fundamentalmente de compañías galegas.

Esta implicación directa coa creación comezou en 2010 coa coprodución de Un cranio furado (A skull in Connemara), da compañía Producións Teatrais Excéntricas, continuou no 2012 con O método Gronhölm, de Talía Teatro, e no 2013 con Symon Pédícrí, de Diego Anido.

Na 25ª edición do FIOT estreouse O tolleito de Inishmann, de Contraproducións, o éxito teatral da tempada. Nestes últimos anos FIOT participou na produción de Muiñada, de Galeatro; La última cena, de Atresbandes e Reckless Sleepers; Papar sen cancelas, de Culturactiva; e Fillos do sol, de Contraproducións.

Tras un 2020 de FIOT “En pausa” debido á pandemia, e no que producimos a primeira edición do FIOT Fónico, no 2021 FIOT celebrou o seu 30º aniversario de teatro con maiúsculas e outorgando todo o protagonismo ao corazón do festival: o seu público.

Este ano, temos a sorte de participar como co-produtores en dous espectáculos, de compañías moi especiais para nós:

– Pirolíticos de Mofa e Befa, dúo entrañable formado por dous dos nosos Xograres, Victor Mosqueira e Evaristo Calvo, esta vez dirixidos por tres mulleres.

– Wombo Combo de Galeatro, primeira compañía de teatro profesional carballesa que volve a ofrecer en primicia o seu novo espectáculo para público familiar.

A estas dúas estreas absolutas, que ademais farán residencia artística e técnica no Pazo da Cultura, hai que sumar a residencia dunha compañía moi querida polo FIOT: a catalá Titzina Teatro, co seu novo espectáculo Búho.

O FIOT segue potenciando as relacións cos distintos colectivos do mundo teatral acollendo diversas actividades ao longo do Festival, como as Xornadas Profesionais Escena Galega 2022 da Asociación Galega de Empresas de Artes Escénicas; o III Encontro do Colectivo NOGA, que baixo o paraugas do FIOT, realizarán dúas xornadas de encontro e traballo na que se celebrará a Asemblea Constituínte da asociación; ou o work in progress do espectáculo ¿Podemos hablar de Caetano?, de Natalia Fernandes, froito da residencia artística realizada no Pazo da Cultura a través da colaboración co programa Residencias Paraíso impulsado por RPM.

Ademais, o Certame de Micro-Escenas M² convocado pola AC Telón e Aparte é un dos piares do apoio á creación, xa que con el pretendemos detectar e facer visibles a creadores emerxentes que investigan novos formatos e espazos de teatro.

Unha mostra das importantes compañías españolas e galegas que participaron na programación é a seguinte:

Entre as compañías internacionais destacan:

Na Rúa dos Contos atopamos todos os nomes relevantes neste xénero no que somos pioneiros (despois de 22 edicións) e moitos dos artistas que iniciaron o seu traballo neste ciclo e que hoxe forman parte indubidable do mesmo:

…A Rúa dos Contos foi e é un espazo onde presentar, e mesmo “probar” as súas propostas.

A evolución deste ciclo que ten lugar principalmente en locais de hostalería da cidade, desde pubs, tascas ou cafeterías a restaurantes, impulsou a incorporación doutras propostas escénicas como o cabaret, maxia, circo, a improvisación teatral, o teatro musical ou de variedades ou outros espectáculos novidosos de pequeno formato, sempre cun carácter distendido, humorístico e “gamberro” que diversificaron este ciclo. Tamén neste caso a Rúa dos Contos é un ámbito para acoller estreas ou preestreas. Nestes anos pasaron polos múltiples locais que se implican cada ano nomes como: