O festival

Pola súa traxectoria, a calidade da programación, a variedade das propostas de intermediación cultural que ofrece e a súa proxección, o FIOT sitúase como un dos festivais máis importantes de Galicia e referente cultural durante o outono: un mes enteiro de programación, con máis dunha trintena de espectáculos e ducias de actividades paralelas, converten a Carballo na capital das artes escénicas do país.

Dende hai xa 33 anos, o FIOT amosa en Carballo o traballo de compañías de referencia e de creadores emerxentes. Pero, sobre todo, o festival procura atraer novos públicos ao teatro. Así, fiel á súa vocación, na súa 33ª edición, o FIOT convida aos espectadores a gozar, desde as súas butacas, e ser cómplices dos creadores cunha visión activa e crítica, comprometida e comprensiva, imaxinativa e divertida.

Nesta 33 edición, o Outono de Teatro proponlles unha breve viaxe, a que vai do presente á eternidade, do contemporáneo á tradición, do particular ao universal. Do agora ao sempre. Porque o Agora é Sempre.

Un traxecto que pode ser longo no percorrido temporal ou espacial, pero que en esencia é coincidente. Non cambiamos tanto, non. Só precisamos perspectiva para decatarnos de que este camiño está transitado polos mesmos conflitos atemporais e irresolubles do ser humano. Cambian os contextos, pero os temas que nos preocupan hoxe son os que o foron sempre, porque estes falan da humanidade. Porque como afirma o dramaturgo Jon Fosse na mensaxe do Día Mundial do Teatro deste ano “toda boa arte, no fondo, xira arredor do mesmo: toma o singular e específico para facelo universal.”

O rei Lear dille á súa filla Cordelia, “Nada pode xurdir da nada”, e poñendo en valor os clásicos, obras inesgotables que permiten infinitas lecturas, que conservan a fortaleza para seguir resoando de mil maneiras diferentes, seleccionamos propostas que se fixan en autores que os precederon e que nos seguen interpelando.

Moito máis alá de adaptacións ou revisións, as ricas miradas das dramaturgas e directores que presentamos, dos intérpretes e equipos que configuran o noso programa achéganse de maneira persoal e íntima (e cos propios fantasmas), aos clásicos que os constrúen, para alimentarse e dialogar con eles e coa súa esencia desde o presente máis doente, desde o hoxe; o agora.

Con diferentes narrativas contemporáneas, pasando polo teatro documento ou a autoficción, formúlanlle as preguntas axeitadas para, quizais, obter novas respostas ou imaxinar outros finais posibles.

O humano e a vulnerabilidade maniféstanse con forza, os focos sobre os protagonistas cambian e as obras falan de nós mesmos, de sentimentos, de relacións humanas e roles familiares ou de amizade; dos límites entre realidade e ficción, da memoria individual e colectiva, da identidade persoal e social, da beleza de amar e do terrible de non ser amado, de desexos insatisfeitos, ambicións e frustracións, de cal é o noso propósito ou de que personaxe somos na nosa vida.

Como sempre, moitas grazas aos que nos acompañades no mes longo de funcións e tamén no resto do ano, preguntando ilusionados polo FIOT que ha de vir. Moitas grazas a tantos colaboradores, patrocinadores, voluntarios e institucións que están sempre aí. Grazas a todos por confiar.

Agora e sempre. Agora é sempre.

O FIOT é un festival organizado pola Asociación Cultural Telón e Aparte e o Concello de Carballo.

O festival nace en 1992 como espazo para ofrecer unha programación de teatro de calidade na comarca de Bergantiños e impulsar unha estrutura creativa arredor das artes escénicas na zona. Desde entón, FIOT é un lugar de encontro entre artistas, compañías e programadores, e aposta por estimular a creación e o traballo en rede tanto a través da oferta de espazos para residencias artísticas como da implicación, do propio festival, na produción de novos espectáculos, fundamentalmente de compañías galegas.

Esta implicación directa coa creación comezou en 2010 coa coprodución de Un cranio furado (A skull in Connemara), da compañía Producións Teatrais Excéntricas, continuou no 2012 con O método Gronhölm, de Talía Teatro, e no 2013 con Symon Pédícrí, de Diego Anido.

Na 25ª edición do FIOT estreouse O tolleito de Inishmann, de Contraproducións, o éxito teatral da tempada. Nestes últimos anos FIOT participou na produción de Muiñada, de Galeatro; La última cena, de Atresbandes e Reckless Sleepers; Papar sen cancelas, de Culturactiva; e Fillos do sol, de Contraproducións.

Tras un 2020 de FIOT “En pausa” debido á pandemia, e no que producimos a primeira edición do FIOT Fónico, no 2021 FIOT celebrou o seu 30º aniversario de teatro con maiúsculas e outorgando todo o protagonismo ao corazón do festival: o seu público.

Xa en 2022, co seu formato habitam recuperado, o FIOT foi pioneiro na incorporación das conversas entre compañías e xornalistas en formato podcast, coa posta en marcha da súa nova iniciativa Onda FIOT, ademais de ter a sorte de participar como co-produtores en dous espectáculos, de compañías moi especiais para nós:

– Pirolíticos de Mofa e Befa, dúo entrañable formado por dous dos nosos Xograres, Victor Mosqueira e Evaristo Calvo, esta vez dirixidos por tres mulleres.

– Wombo Combo de Galeatro, primeira compañía de teatro profesional carballesa que volve a ofrecer en primicia o seu novo espectáculo para público familiar.

Do mesmo xeito, na 31ª edición do festival, polo escenario do FIOT desfilaron interesantes propostas escénicas a cargo de formación do renome de Titzina Teatro ou Pont Flotant.

O FIOT seguiu potenciando as relacións cos distintos colectivos do mundo teatral acollendo diversas actividades ao longo do Festival, como xornadas profesionais, encontros, residencias artísticas e outras iniciativas de mediación.

Nesta 32ª edición celebrada en 2023, o Fiot continúa firme no seu compromiso pola excelencia e no seu Programa de Sala recolle o latido da escena actual máis celebrada, con pezas como Hay alguien en el bosque, Prima Facie, Forever, La comedia de los errores dirigida por Andrés Lima, El traje, Sexpiertos, O pequeno poni, Apaga o candil ou El mar.

Unha mostra das importantes compañías españolas e galegas que participaron na programación é a seguinte:

Entre as compañías internacionais destacan:

Na Rúa dos Contos atopamos todos os nomes relevantes neste xénero no que somos pioneiros (despois de 24 edicións) e moitos dos artistas que iniciaron o seu traballo neste ciclo e que hoxe forman parte indubidable do mesmo:

…A Rúa dos Contos foi e é un espazo onde presentar, e mesmo “probar” as súas propostas.

A evolución deste ciclo que ten lugar principalmente en locais de hostalería da cidade, desde pubs, tascas ou cafeterías a restaurantes, impulsou a incorporación doutras propostas escénicas como o cabaret, maxia, circo, a improvisación teatral, o teatro musical ou de variedades ou outros espectáculos novidosos de pequeno formato, sempre cun carácter distendido, humorístico e “gamberro” que diversificaron este ciclo. Tamén neste caso a Rúa dos Contos é un ámbito para acoller estreas ou preestreas. Nestes anos pasaron polos múltiples locais que se implican cada ano nomes como: